Priming: wat is het en hoe ga je er het beste mee om?

Deze keer bedoelen we niet het primen van je make-up of nagels, maar ‘mentaal primen’. Grote kans dat je deze trend al eens voorbij hebt zien komen op social media. We vertellen je alles wat je erover wilt eten.

Wat is priming?

De naam staat voor het psychologische fenomeen waarbij je brein wordt beïnvloed door wat je waarneemt. De prikkels die je hoort, ziet en voelt in de omgeving, worden direct in verbinding gelegd met je reacties daarop. Het lijkt er daardoor op alsof deze als het ware je reacties sturen. Het gevolg? Reageren op dingen vanuit de automatische piloot, zonder er eerst bij stil te staan. Vaak denken we dat we controle hebben over alles wat we doen, maar toch worden veel processen subtiel beïnvloed door het onderbewuste. Zo pas je je gedrag bijvoorbeeld toe op iets wat je al hebt gezien of ervaren, omdat er een bepaalde herkenning optreedt. Kort gezegd: wat we doen en hoe we reageren wordt niet alleen gestuurd door bewuste beslissingen, maar ook door onbewuste associaties.

Soorten priming

Er bestaan talloze verschillende vormen waarin dit fenomeen optreedt. We zetten er een paar voor je op een rijtje, van conceptuele priming tot perceptual priming.

Conceptuele priming

Hierbij gaat het om de betekenis die je aan iets geeft en het vervolgens activeren van herinneringen. Dit proces ontstaat doordat ons brein al bezig kan zijn met een taak voordat we die uitvoeren. Daarom werkt het bij tandpasta reclames goed om een stralende, witte lach te zien – je koppelt het onlosmakelijk aan het middeltje dat daarvoor zou zorgen.

Emotionele priming

Bij deze variant gaat het om het oproepen van emoties. Welke gevoelens een situatie bij je oproept, beïnvloedt hoe je reageert. Wanneer iemand iets liefs tegen je zegt, ben je sneller geneigd om jezelf ook wat zachter op te stellen. Maakt diegene een verwijt? Grote kans dat je in de verdediging schiet.

Meer lezen: Routine inspiratie: 4 gezonde gewoontes

Perceptual priming

Het woord zegt het al, deze vorm heeft te maken met je perceptie. Oftewel, wat je waarneemt. Specifieke signalen kunnen onze waarneming en vervolgens ook onze reacties beïnvloeden. Voorbeeldje: veel chirurgen luisteren tijdens moeilijke operaties naar klassieke muziek. Het helpt ze om te ontspannen op cruciale momenten.